ជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ (Colorectal cancer) គឺជាពាក្យមួយផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានគេប្រើជាទូទៅដែលមិនត្រឹមតែរួមបញ្ចូលទាំងជំងឺមហារីកពោះវៀនប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងមហារីកដែលកើតមាននៅរន្ធគូថទៀតផង។ រន្ធគូថ គឺជាផ្នែកចុងក្រោយនៃពោះវៀនធំដែលលាមកជាផលិតផលកាកសំណល់នៃរាងកាយត្រូវបានបណ្តេញចេញតាមរន្ធគូថ។
នៅក្នុងអត្ថបទនេះយើងនឹងពិភាក្សាលើផ្នែកសំខាន់ៗចំនួនបួននៃជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ គឺរោគសញ្ញា កត្តាហានិភ័យ ការការពារមុន និងជម្រើសនៃការព្យាបាល
រោគសញ្ញា
មហារីកជាធម្មតាចាប់ផ្តើមជាដុំតូចៗនៅខាងក្នុងពោះវៀនធំហៅថា Polyps។ ប្រសិនបើមិនបានព្យាបាលទេ Polyps អាចនឹងក្លាយទៅជាដុំសាច់កាចសាហាវ (មហារីក) និងលូតលាស់ទៅជាស្រទាប់សាច់ដុំនៅពីក្រោមហើយបន្ទាប់មកឆ្លងកាត់ជញ្ជាំងពោះវៀន។
- ការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងខ្លាំងនូវទំលាប់នៃពោះវៀនរបស់អ្នក រាគ ទល់លាមក ឬការផ្លាស់ប្តូរភាពទៀងទាត់នៃការបន្ទោរបង់
- ការហូរឈាមតាមរន្ធគូថ ឬមានឈាមនៅក្នុងលាមករបស់អ្នក
- មានអារម្មណ៍មិនស្រួលក្នុងពោះទូទៅ
- មានអារម្មណ៍មិនស្រួលក្នុងពោះដូចជា ឈឺពោះ តឹងពោះ រមូលពោះ
- មានអារម្មណ៍ណែនពោះគ្រប់ពេល
- ស្លេកស្លាំង ឬអស់កម្លាំង
- ស្រកទម្ងន់ដោយគ្មានហេតុផល
កត្តាហានិភ័យ
កត្តាដែលអាចបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកពោះវៀនធំរួមមានដូចខាងក្រោម៖
- អាយុកាន់តែចាស់
- ជំងឺទឹកនោមផ្អែម
- ភាពធាត់
- ការជក់បារីញឹកញាប់
- ការបរិភោគគ្រឿងស្រវឹងខ្ពស់
- មានប្រវត្តិនៃជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ ឬ Polyps
- រលាកពោះវៀន
- ប្រវត្តិគ្រួសារធ្លាប់មានជំងឺមហារីក ឬមហារីកពោះវៀនធំ
- របបអាហារមានជាតិសរសៃទាប
- មានជាតិខ្លាញ់ខ្ពស់
- របៀបរស់នៅ
- ការព្យាបាលដោយកាំរស្មីសម្រាប់ជំងឺមហារីក
- រោគសញ្ញារួមដែលបង្កើនហានិភ័យជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ
ការការពារ
ធ្វើការពិនិត្យរកវត្តមានដំបូងនៃជំងឺមហារីក ពោះវៀនធំ (តាមការរៀបរាប់ខាងលើ)
ការធ្វើពលកម្មរាងកាយត្រូវបានណែនាំយ៉ាងផុសផុលសម្រាប់ការពារជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ ដែលរួមមាន ការធ្វើលំហាត់ប្រាណជាប្រចាំអាចកាត់បន្ថយបាន ២០%
- រក្សាស្ថេរភាពទម្ងន់រាងកាយ ហើយចៀសវាងការលើសទម្ងន់
- ទទួលទានរបបអាហារសុខភាព
- អនុវត្តរបបអាហារមានជាតិធាត់ទាប និងមាន ជាតិសរសៃខ្ពស់
- ទទួលទានបន្លែ និងផ្លែឈើឱ្យបានច្រើន
- ចៀសវាងអាហារប្រភេទ Fast Food សាច់ធ្វើឱ្យធាត់ សាច់ក្រហម និងសាច់ដែលបានកែច្នៃ
- កាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ស៊ុត និងប្រេងក្នុង ការចម្អិនអាហារ
- ជំនួសការចៀនអាហារ ដោយចំហុយ
- ហាមជក់បារី
- ចៀសវាងទទួលទានកម្រិតអាល់កុលលើស។
ជម្រើសនៃការព្យាបាល
- ការព្យាបាលនឹងរួមបញ្ចូលការវះកាត់
- ការប្រើវិទ្យុសកម្ម
- ការព្យាបាលដោយគីមី
- ការព្យាបាលដោយប្រើភាពស៊ាំ
- ការព្យាបាលដោយប្រើថ្នាំដូចជាការព្យាបាលដោយគីមី។
អត្ថបទដោយ៖ KiloHEALTH
